ΜΝΗΜΕΙΑ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ,
ΟΜΟΡΦΟΚΚΛΗΣΙΑ Ν. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

Διάρκεια έργου: 1989-2000

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Υπεύθυνη έργου:
Κλ. Θεολογίδου

Μελέτη- επίβλεψη εργασιών:
Κ. Θεολογίδου

Αποτύπωση σχεδίαση:
Κ. Θεολογίδου, Ε. Μαυροβίτου

Υπεύθυνες αρχαιολογικών ερευνών:
Μ. Παϊσίδου, Γ. Παπαζώτου

Υπεύθυνος εργασιών συντήρησης διακόσμου:
Π. Σγούρος

ΥΠΟΕΡΓΟ 1:
Εργασίες στερέωσης του κελύφους, συντήρησης τοιχογραφιών και εν γένει ανάδειξης του ναού

Φορέας υλοποίησης:
ΥΠΠΟ – 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων

Τρόπος εκτέλεσης:
Αυτεπιστασία

ΥΠΟΕΡΓΟ 2:
Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου

Επιβλέποντες:
Κλ. Θεολογίδου, Α. Βεκιάρης, Π. Ζουμπούκου

Φορέας υλοποίησης:
ΥΠΠΟ – 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων

Φορέας Εκτέλεσης:
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καστοριάς – Τεχνικές Υπηρεσίες

Τρόπος Εκτέλεσης:
Εργολαβία

Έγκριση μελετών:
ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ36/40778/770/9-10-1991
ΥΠΠΟ/ΔΑΒΜΜ/40832/1657/8-10-1997

Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ελληνικό κράτος.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
  • Κ. Θεολογίδου, «Αποκατάσταση – Ανάδειξη Μνημείων Καστοριάς», πρακτικά Α΄ Επιστημονικής Συνάντησης «Το Έργο της Αποκατάστασης των Ιστορικών Κτισμάτων στη Βόρεια Ελλάδα», Ελληνική Εταιρεία για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς – Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 1-3 Ιουνίου 1995, Μνημείο και Περιβάλλον, τομ. 3/Ι, 1995, σσ. 29-35
    Download |
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Ο Άγ. Γεώργιος, ο βυζαντινός, «όμορφος ναός», χαρακτηρισμός στον οποίο οφείλεται το όνομα του χωριού Ομορφοκκλησιά, εντυπωσιάζει με την αρχιτεκτονική, την κατασκευή και τη ζωγραφική του. Η ανέγερσή του τοποθετείται στο 13ο αι. Είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός με νάρθηκα, εξωνάρθηκα και ενσωματωμένο καμπαναριό στη δυτική όψη. Στη βόρεια και νότια όψη του σχηματίζονται στοές, οι οποίες καταλήγουν ανατολικά σε παρεκκλήσια. Το κεντρικό κλίτος στεγάζεται με τρούλλο. Με χαμηλό θόλο στεγάζονται ο νάρθηκας και ο εξωνάρθηκας, ενώ οι υπόλοιποι χώροι με κυλινδρικές καμάρες, χαμηλούς θόλους και σταυροθόλια. Ο ναός στη 10ετία του 1950 ήταν σε πολλή κακή κατάσταση και περί το 1960 δέχθηκε εκτεταμένες επισκευές από τον (+)Στ. Πελεκανίδη. Επισκευές δέχθηκε και αργότερα, με αποτέλεσμα να μη παρουσιάζει σοβαρά στερεωτικά προβλήματα.

Το κύριο πρόβλημα του μνημείου ήταν η υποβαθμισμένη εικόνα του. Καπνιά από κεριά και ξυλόσομπες κάλυπταν πλήρως τις τοιχοποιίες του ναού εσωτερικά, με αποτέλεσμα να μην είναι σαφής η ύπαρξη τοιχογραφιών, η θέση τους και η κατάσταση διατήρησής τους. Καλώδια ηλεκτροφωτισμού και μεγαφωνικής εγκατάστασης, τσιμεντώματα και πρόχειρα ασβεστώματα, άλατα στις οροφές από την είσοδο ομβρίων συνέθεταν την εικόνα στο εσωτερικό του. Εξωτερικά, στις όψεις ήταν εμφανή άλατα στις βάσεις των τοιχοποιιών, σπασμένα κεραμίδια στις στέγες με αποσαθρωμένο κονίαμα σύνδεσης, ρωγμές και φουσκώματα στη βόρεια όψη και κακότεχνα αρμολογήματα με τσιμέντο σε διάφορες θέσεις.

Στον υπερυψωμένο από τη στάθμη της κεντρικής αρτηρίας του χωριού περίβολο του ναού, αναλημματικά τοιχεία από εμφανές σκυρόδεμα παρουσίαζαν εκτεταμένες καταστροφές και κακοτεχνίες και επιπλέον δεν επέτρεπαν την απορροή των ομβρίων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να λιμνάζουν νερά στην αυλή για μεγάλα χρονικά διαστήματα τα οποία, σε συνδυασμό με την αργιλική φύση του εδάφους, προκαλούσαν προβλήματα στο μνημείο.

Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εργασιών ξεκίνησε για την αποκατάσταση του μνημείου, ίσως το μοναδικό για την εποχή του στην περιοχή. Το πρόγραμμα περιλάμβανε επεμβάσεις στο κέλυφος, αποκάλυψη και συντήρηση τοιχογραφιών, Η/Μ εγκαταστάσεις, νέα κουφώματα και επεμβάσεις στον αύλειο χώρο.