ΜΝΗΜΕΙΑ

ΤΙΜΙΟΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ,
ΛΕΥΚΟΠΗΓΗ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ

Διάρκεια έργου: 1995-2001

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Υπεύθυνη έργου:
Κ. Θεολογίδου

Υπεύθυνος εργασιών συντήρησης τοιχογραφιών:
Κ. Τζίμπουλας

Μελέτη αποκατάστασης:
Γ. Σαμαρνιώτης

Επίβλεψη εργασιών:
Κ. Θεολογίδου

Έγκριση μελέτης:
ΥΠΠΟ/ΔΑΒΜΜ/43021/1814/8-10-1996

Φορέας υλοποίησης:
ΥΠΠΟ – 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων

Φορέας εκτέλεσης:
ΥΠΠΟ – 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων / Νομαρχία Κοζάνης

Τρόπος εκτέλεσης:
Αυτεπιστασία / εργολαβία

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
  • Κ. Θεολογίδου, «Εικόνα και ύλη. Οι σεισμοί του 1995 και η αποκατάσταση των μνημείων στη Δυτική Μακεδονία» στο βιβλίο «Πόλεις της Μεσογείου μετά από Σεισμούς», βασισμένο στις ανακοινώσεις του συνεδρίου «Πόλεις της Μεσογείου μετά από Σεισμούς. 50 χρόνια από τους σεισμούς της Θεσσαλίας», ΔΗ.Κ.Ι., εκδ. Βόλος, Βόλος 2007, σ. 240-249
    Download |
  • Κ. Θεολογίδου, «Εικόνα και ύλη. Οι σεισμοί του 1995 και η αποκατάσταση των μνημείων στη Δυτική Μακεδονία» πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Πόλεις της Μεσογείου μετά από Σεισμούς. 50 χρόνια από τους σεισμούς της Θεσσαλίας», ΔΗ.Κ.Ι., ΤΕΕ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Εταιρεία Ιστορίας της Πόλης και της Πολεοδομίας, Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Θεσσαλικών Σπουδών, Βόλος 12-14/5/2006 (σε ηλεκτρονική μορφή)
    Download |
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Μνημείο, βαριά πληγωμένο από το σεισμό του 1995, με εκτεταμένες καταστροφές στις περιμετρικές τοιχοποιίες του, επικίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια. Κατάσταση που ενδεχομένως θα «δικαιολογούσε» την ολική καθαίρεσή του και ανακατασκευή νέου στη θέση του.

Κτίσθηκε το 1848, σύμφωνα με τα Αρχεία της Μητροπόλεως Κοζάνης και τοιχογραφήθηκε το 1880. Είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με περιμετρικές τοιχοποιίες από λασπόκτιστη αργολιθοδομή και ξύλινες κιονοστοιχίες. Περί το 1970 έγιναν εκτεταμένες επεμβάσεις που περιλάμβαναν μερική αντικατάσταση των ξύλινων κιόνων, αντικατάσταση του πέτρινου δαπέδου με πλακίδια και αντικατάσταση του ξύλινου υπερώου με νέο από οπλισμένο σκυρόδεμα. Την ίδια εποχή θα πρέπει να προστέθηκε και η νότια στοά από οπλισμένο σκυρόδεμα και εμφανή τούβλα.

Ο ναός υπέστη σοβαρότατες βλάβες από το σεισμό. Κατέρρευσαν οι απολήξεις της βόρειας, νότιας και δυτικής τοιχοποιίας, σε όλο το μήκος εκτός από τις γωνίες, αποκολλήθηκε η κόγχη του ιερού από τον ανατολικό τοίχο και εμφανίσθηκαν εκτεταμένες ρωγμές και παραμορφώσεις στα υπόλοιπα τμήματα. Το εντυπωσιακό είναι ότι η στέγη διατηρήθηκε, χωρίς ιδιαίτερες παραμορφώσεις στη θέση της, στηριζόμενη πλέον μόνο στις εσωτερικές κιονοστοιχίες
Ως πρώτη ενέργεια, λήφθηκαν άμεσα σωστικά μέτρα που περιλάμβαναν υποστύλωση της στέγης και της κόγχης του ιερού με σιδηροκατασκευή, προσεκτική συλλογή των σπαραγμάτων των τοιχογραφιών, συγκέντρωση του οικοδομικού υλικού, καθαίρεση των ετοιμόρροπων τμημάτων των τοιχοποιιών και προσωρινή στερέωση των απολήξεων των υπολοίπων.

Στο πλαίσιο των εργασιών για την αποκατάσταση του ναού, καθαιρέθηκε ο γυναικωνίτης και η νότια στοά από οπλισμένο σκυρόδεμα, ακολούθησε εξυγίανση των υφιστάμενων λιθοδομών με αρμολογήματα και εμποτισμούς και ανάκτηση όλων των τμημάτων των περιμετρικών τοιχοποιιών που είχαν καταρρεύσει. Στη συνέχεια επισκευάσθηκε η στέγη και προστέθηκαν βόρεια και νότια στοά για να καλυφθούν οι λειτουργικές ανάγκες του ναού σε χώρο. Στις νέες κατασκευές χρησιμοποιήθηκαν παραδοσιακοί τρόποι δόμησης και υλικά. Τέλος, ανακατασκευάσθηκε το ξύλινο υπερώο.

Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν με τη συντήρηση των τοιχογραφιών που διασώθηκαν και τη συμπλήρωση των κενών με ειδικά κονιάματα, τη συντήρηση των ξύλινων κιονοστοιχιών, την επισκευή των υφιστάμενων οροφών και τη διαμόρφωση του αύλειου χώρου του ναού.